ҚАЗАҚ  ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ҒЫЛЫМИ КІТАПХАНА-ӘДІСТЕМЕЛІК ОРТАЛЫҒЫН  ПАЙДАЛАНУ

 ЕРЕЖЕЛЕРІ

 

Жалпы пайдалану ережелері

 

Ғылыми кітапхана-әдістемелік орталықты  пайдалануға студенттер, мұғалімдер, аспиранттар, магистранттар, басқа да қызметкерлер құқылы.

      Ғылыми кітапхана-әдістемелік орталық қорда бар әдебиеттерді және басқа құжаттарды оқырмандарға уақытша пайдалануды ұйымдастырады.

      Ғылыми кітапхана-әдістемелік орталықтың қызмет көрсетуінің барлық түрлері ақысыз көрсетіледі.

     Әдебиеттерді үйге беру абонемент арқылы жүзеге асады. Жалғыз  дана әдебиет, сонымен қатар «Міндетті дана» мөрі бар әдебиеттер үйге берілмейді. Оқу залындағы әдебиеттерді залдан алып шығуға қатаң тиым салынады.  

 Оқырмандардың ғылыми кітапхана-әдістемелік орталыққа тіркелуі  оқырманның университетке тиістілігін растайтын құжатты көрсетіп, екі фотосурет тапсырғанда жүргізіледі. Біртұтас оқырман билеті беріліп және оқырман формуляры толтырылады.

     Оқырман билеті университеттің барлық абонементтері мен оқу залдарын пайдалануға құқық береді. Оқырман билетінің пайдалану мерзімі университетті бітіргенге дейін жарамды. Оқырмандарды ғылыми кітапхана-әдістемелік орталыққа тіркегенде пайдалану ережелерімен таныстырады. Олар осы ережелерді орындайтынын растап оқырман формулярына өз қолын қояды.

Абонементтерді пайдалану ережесі

      Оқырман абонементте әдебиеттерге тапсырыс бергенде оқырман билетін ұсынып, өтініш қағазын толтырады және оқырман формулярына, өтініш қағазына өз қолын қояды.

     Абонементте әдебиеттер төмендегі мерзімге беріледі:

-         қоғамдық ғылымдар бойынша берілетін оқулықтар бір оқу жылына  беріледі; 

-         оқулықтар және әдістемелік әдебиеттер сәйкес пәннің оқытылу мерзіміне  байланысты міндетті түрде қайта тіркеу бойынша сессия аралық мерзімге дейін  беріледі;

-         ғылыми және арнаулы әдебиеттер 2-3 данадан 20 күннен аспайтын мерзімге беріледі;

-         көркем әдебиеттер 5-6 данадан 15 күнге беріледі;

-         бұрынғы жылдардың мерзімді басылымдарының 5 түрі 20 күнге беріледі.

Кейбір басылымның қолдану мерзімі сол басылымға басқа оқырмандардан сұраныс жоқ болса, ұзартылуы немесе басылым бір ғана дана болып көп сұранысқа ие болса, қысқартылуы мүмкін.

     Әдебиеттерді белгіленген мерзімнен артық пайдаланған оқырмандардан айып ретінде кітап қабылданады. Алған әдебиеттерді жоғалтқан оқырмандар мазмұны жағынан ұқсас кітап әкеліп тапсыруы керек, немесе  университет бухгалтериясына жоғалған кітаптың нарықтық бағасын төлеуі қажет.

          Сыртқы бөлім студенттері сессия аралық кезеңде қажетті әдебиеттермен қамтамасыз етіледі.

 

Оқу залдарын пайдалану ережесі

   Оқырман залында әдебиетке тапсырыс беру үшін, оқырман өз оқырман билетін ұсынады, керекті әдебиетті алған соң әдебиет формулярына  қолын қояды. Кітап формуляры әдебиеттің берілу мерзімін, сонымен қатар кітапханашының әдебиетті және тағы басқа басылымдарды қабылдап алуын растайтын құжат болып есептеледі.

     Оқырман залына берілетін басылымдар, әдебиеттер санына шек қойылмайды. Белгілі бір әдебиетке бір уақытта сұраныс көбейсе ғана, саны шектелуі мүмкін.

    Кітап сақтау қорынан оқырман залына берілген әдебиеттер белгілі бір мерзімге дейін сақталуы мүмкін. Энциклопедиялар, сөздіктер, анықтамалық басылымдар, диссертациялар, мерзімді басылымдар,сирек кездесетін әдебиеттер тек оқу залына ғана беріледі.

     Кітап қорынан оқырман залына диссертациялар университет ректорының ғылыми жұмыстар жөніндегі проректорының жазбаша рұқсатымен ғана беріледі.

     Оқу залынан әдебиеттерді алып шығуға болмайды. Ережені бұзған оқырмандар ғылыми кітапхана-әдістемелік орталығының әкімшілігі белгілейтін мерзімге дейін кітапхананы пайдалану құқығынан айырылады.

 

Оқырмандардың құқығы мен міндеттері

   Оқырмандар :

-         Ғылыми кітапхана-әдістемелік оталық ұсынатын кітапхана-ақпараттық қызметінің барлық түрлерін ақысыз пайдалануға;

-         ақпараттардың деректерін таңдау және іздеу барысында кеңес алуға;

-         электронды техникасы бар кітапханаларда электронды каталогтың  мәліметтерін және тағы басқа ақпараттық қызметтерді пайдалануға;

-         ақпарат көзін іздеуде және таңдауда кеңес алуға;

-         ғылыми кітапхана-әдістемелік оталықтың абонементтерінде әдебиеттер, басқа да ақпараттарды уақытша алуға;

-         каталогтар мен картотекалар жүйесі арқылы ғылыми кітапхана-әдістемелік орталық қорының құрылымы жайлы толық ақпарат алуға;

     құқылы.

 

Оқырмандардың міндеттері:

    Әдебиеттерді алу үшін оқырман билетін ұсынып, өтініш қағазын толтырып және қолына берілген әр кітап үшін өз қолын қоюуы тиіс.Әр оқу жылының аяғында кітапхана белгілеген мерзімге дейін барлық алған әдебиеттерді  қайта тіркеуден өткізуге немесе тапсыруы керек.Оқырман билетін алдыңғы оқу жылына штамп бастыру арқылы тіркетуі тиіс. Оқу жылының басында қайта тіркелмеген оқырмандарға кітапхана қызмет көрсетпейді.

     Оқырман билетін басқа біреуге қолдануға беруге, қолдануға қатаң тиым салынады.

     Оқырман ғылыми кітапхана-әдістемелік орталыққа тіркелу барысында кітапхананы пайдалану ережесімен танысып, өз міндеттерін оқырман формулярына қол қою арқылы растауы тиіс.

     Оқырмандар кітап қорынан берілген баспаларға ұқыпты қарап, яғни әдебиеттердің бетін сызып, белгілеуге жыртуға,бүктеуге жол бермеулері керек. Қолына берілген әдебиеттерді мұқият тексеріп, кем-кетігі болса, кезекші кітапханашыға айтуы керек.Әйтпесе әдебиеттің кем-кетігі соңғы пайдаланған оқырманның мойнына жүктеледі.

     Әдебиетті немесе басқа басылымды оқырман жоғалтса, кітапханаға орнына сондай әдебиет әкеліп тапсырады.

      Ғылыми кітапхана-әдістемелік орталыққа зиян келтірген оқырман Қазақстан Ресубликасының Заңына сәйкес әкімшілік және  қылмыстық жауапқа тартылады.

     Университеттен шығарылатын барлық оқырмандар  ғылыми кітапхана-әдістемелік орталықпен есеп айырысып, оқырман билетін тапсыруы тиіс.

 

Ғылыми кітапхана-әдістемелік орталықтың құқықтары мен міндеттері

 

     Ғылыми кітапхана-әдістемелік орталық оқырмандарға жоғарғы білім беруді ұйымдастырудың кітапхана туралы Ережесіне және кітапхананы пайдалану ережелеріне сәйкес қызмет көрсетеді.

     Ғылыми кітапхана-әдістемелік оталық :

-         берілген әдебиеттердің кітапханаға қайтарылуын үнемі қадағалауға;

-         ғылыми кітапхана-әдістемелік орталықтың пайдалану Ережесін бұзған оқырмандарға шара қолдануға;

-         оқырмандардан бүлінген және жоғалған әдебиеттердің орына кітап әкеліп тапсыруын талап етуге

    құқылы.

 

     Ғылыми кітапхана-әдістемелік орталықтың міндеттері:

-         Оқырмандардың  барлық ғылыми кітапхана-әдістемелік орталықтың  кітап қорларын пайдалану мүмкіндігін қамтамасыз ету;

-         Қызмет көрсетудің жоғпры мәдени сатысына ұмтылу, оқырмандарға керекті әдебиеттерді таңдауға көмек көрсету; ауызша кеңес беру; каталогтар мен картотекаларды ұсыну; кітап көрмелерін ұйымдастыру; библиографиялық шолулар, ақпарат күндерін, кафедра күнін және тағы да басқа шаралар жүргізу;

-         Оқырмандардың кітапханада жұмыс істеуіне барынша жағдай жасап, қарастыру;

-         Оқырмандардың сұранысын зерттей отырып, барынша толық қанағаттандыру;

-         Компьютерлендіруді, алдыңғы технологияларды енгізе отырып, кітапхананың ақпараттық қызмет көрсетуін жетілдіру;

-         Студенттердің кітап оқуына жетекшілік етіп, олардың кітапқа деген құштарлығын оятып, тұрақты өздігінен білімін жетілдіруге талпындыру;

-         Оқырмандардың оқу мәдениетін көтеру, ауызша кеңес беру және кітапханалық-библиографиялық білімнің негіздері бойынша әңгіме сабақтар жүргізу арқылы кітапханалық-библиографиялық сауатын ашу.

-         Тағайындалған ережелерге сәйкес қордағы басылымдарға есеп жүргізу, оларды сақтау және пайдалану;

-         Ұлттың мәдени мұрасы болып саналатын кітап қорын сақтауға жауапкершілікпен қарау: оқырманның алған әдебиеттерінің уақытында тапсырылуын қадағалау, оларға алдында алған әдебиеттерді уақытында тапсырғанда ғана үйге әдебиеттер беру;

-         Оқырмандардың қарызын болдырмау және жою жөнінде тұрақты жұмыс жүргізу. Ғылыми кітапхана-әдістемелік орталық басылымдарын уақытында қайтармағаны үшін оқырмандардан айып-пұл ретінде кітап әкеліп тапсыруды талап ету;

-         Ғылыми кітапхана-әдістемелік орталықта сақталатын құжаттарды оқырмандардың өз бетінше пайдалануын шектемеу;

 

Оқырмандарға :

·        сырт киіммен ғылыми кітапхана-әдістемелік оталыққа  кіруге;

·       сумкамен оқу залына кіруге;

·        ғылыми кітапхана-әдістемелік оталық ішіндегі тәртіпті және тыныштықты бұзуға;

·        ғылыми кітапхана-әдістемелік орталық басылымдарын бүлдіруге(сызып белгі қоюға, ж ыртуға, бетін бүктеуге);

·        картотекалар мен каталогтар ішінен карточкалары алуға;

·        кітап қорына, қызмет бөлмелеріне  кіруге;

рұқсат етілмейді.